ប្រភពព័ត៌មាន CNN ចេញផ្សាយថ្ងៃទី ២២ ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៥ :
London (CNN)៖ ទំព័រសារព័ត៌មានជាច្រើនបានចុះផ្សាយអំពីបុរសនិងស្ត្រីវ័យក្មេងជាច្រើនបានចូលរួមជាមួយពួកសកម្មប្រយុទ្ឋរដ្ឋអ៊ីស្លាម IS។ យើងអាចដឹងអំពីជីវប្រវត្តិ គោលដៅនិងការជម្រុញទឹកចិត្តរបស់ពួកគេ។ប៉ុន្តែយើងមិនបានដឹងអ្វីទាំងអស់អំពីអ្នកដែលបានឈប់ “អ្នករត់ចោលជួរ” ដែលមិនចូលចិត្តនូវអ្វីដែលពួកគេបានឃើញ បោះបង់ចោលសមមិត្តរបស់ពួកគេហើយរត់គេចខ្លួនពីពួកសកម្មប្រយុទ្ឋរដ្ឋអ៊ីស្លាម IS ។ យ៉ាងណាមិញដំណើររឿងរបស់ពួកគេអាចជាគន្លឹះដើម្បីបញ្ឈប់លំហូរនៃក្រុមប្រយុទ្ធបរទេស ការប្រឆាំងនឹងការឃោសនា និងការលាតត្រដាងពីការកុហកនិងពុតត្បុតរបស់ក្រុម។
ខ្ញុំបានប្រមូលដកស្រង់រឿងរ៉ាវអំពីមនុស្សដែលបានចាកចេញពីពួកសកម្មប្រយុទ្ឋរដ្ឋអ៊ីស្លាម IS ដែលបានចុះផ្សាយកន្លងមក និងការនិយាយអំពីការរត់ចោលជួររបស់ពួកគេ។ ខ្ញុំបានរកឃើញចំនួនសរុប ៥៨ ករណីនៃអ្នកដែលត្រៀមខ្លួនជាស្រេចដើម្បីចាកចេញ។ ពួកគេគឺជាករណីបាតុភូតថ្មីដែលកើនឡើង។ ពិតណាស់ ៥៨ ករណីក្នុងចំណោមជិតពីរភាគបីនៃការបោះបង់នេះកើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១៥។ មួយភាគបីបានកើតឡើងក្នុងអំឡុងពេលតែក្នុងរដូវក្តៅ។ សំរាប់បទពិសោធន៍របស់អ្នករត់ចោលជួរនេះគឺផ្សេងៗគ្នា។ មិនមែនគ្រប់គ្នាបានក្លាយទៅជាអ្នកគាំទ្រ នៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យសេរីនោះទេ។ មនុស្សមួយចំនួនអាចប្រព្រឹត្តអំពីឧក្រិដ្ឋកម្ម។ ពួកគេទាំងអស់ អាចជាអ្នកគាំទ្រអង្គការអំពើហឹង្សាដ៍សាហាវផ្តាច់ការបំផុតនៃសម័យរបស់យើង។ ឥឡូវនេះពួកគេជាសត្រូវដ៏ខ្លាំងបំផុតរបស់ខ្លួន។ ការផ្តល់សក្ខីកម្មរបស់ពួកគេគឺមិនមានភាពច្បាស់លាស់ កាលៈទេសៈនិងហេតុផលសម្រាប់ការចាកចេញពីពួកសកម្មប្រយុទ្ឋរដ្ឋអ៊ីស្លាម IS ក៏មិនមានភាពច្បាស់លាស់ដែរ។ អ្វីដែលធ្វើឱ្យខ្ញុំជឿជាក់ដោយរួមនោះគឺអំពីរឿងរ៉ាវនិងសាររបស់ពួកគេ។
ក្នុងចំណោមរឿងរ៉ាវអ្នករត់ចោលជួរទាំង ៥៨ ករណីខ្ញុំបានរកឃើញកំណត់ហេតុពិសេសចំនួនបួន: ហេតុផលមួយក្នុងចំណោមការរិះគន់ជាងគេបំផុតគឺជាទំហំដែលក្រុមនេះបានប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងពួកឧទ្ទាមស៊ុននី Sunni ដទៃទៀត។ បើយោងតាមអ្នករត់ចោលជួរនេះ ការផ្តួលរំលំរបបលោក អាសាដ មិនមែនជាអាទិភាពធំបំផុតនោះទេ តិចតួចត្រូវបានធ្វើដើម្បីជួយដល់ក្រុមឧទ្ទាម (ស៊ុននី) ម៉ូស្លីមដែលត្រូវបានកំណត់។ ពួកគេនិយាយថាការយកចិត្តទុកដាក់បំផុតរបស់ក្រុមត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយជម្លោះជាមួយក្រុមឧទ្ទាមផ្សេងទៀតនិងល្មោភភាពជាអ្នកដឹកនាំជាមួយ “អ្នកស៊ើបការណ៍” និង “ជនក្បត់”។
កំណត់ហេតុមួយផ្សេងទៀតគឺការដោះស្រាយជាមួយនឹងភាពព្រៃផ្សៃរបស់ក្រុមនេះ។ មនុស្សជាច្រើនបានត្អូញត្អែរអំពីភាពឃោរឃៅនិងការសម្លាប់ជនស៊ីវិលស្លូតត្រង់។ ពួកគេបាននិយាយអំពីការសម្លាប់ចំណាប់ខ្មាំង ប្រព័ន្ធនៃការប្រតិបត្តិរបស់អ្នកភូមិមិនត្រឹមត្រូវនិងប្រហារជិវិតក្រុមអ្នកប្រយុទ្ធដោយមេបញ្ជាការរបស់ខ្លួន។ យ៉ាងណាមិញអំពើឃោរឃៅរបស់ពួកគេមិនមែនជាព្រួយបារម្ភជាសកលនោះទេ វាត្រូវបានគេមើល តាមរយៈកញ្ចក់ប៉ុណ្ណោះ និងអ្វីដែលបង្កឱ្យមានកំហឹងបំផុតនោះគឺជនរងគ្រោះរបស់ខ្លួនជាក្រុមឧទ្ទាមស៊ុននី Sunni ។
កំណត់ហេតុទីបីគឺអំពើពុករលួយ។ ទោះបីជាគ្មាននរណាម្នាក់ជឿថាអំពើពុករលួយគឺជាប្រព័ន្ធក៏ដោយ ។ អ្នករត់ចោលជួរជនជាតិស៊ីរីបានរិះគន់អំពីសិទ្ធិដែលត្រូវបានផ្តល់ទៅឱ្យជនបរទេស។ខណៈពេលដែលមានមនុស្សជាច្រើនសុខចិត្ដអត់ធ្មត់នឹងការលំបាកនៃសង្រ្គាមនេះ ពួកគេមិនសុខចិត្ត ក្នុងការទទួលយកភាពមិនត្រឹមត្រូវ មិនស្មើភាពនិងការប្រកាន់ជាតិសាសន៍។អ្នករត់ចោលជួរម្នាក់មកពីប្រទេសឥណ្ឌាដែលក្រុមនេះបានបង្ខំឱ្យសម្អាតបង្គន់អនាម័យដោយសារតែពណ៌នៃស្បែករបស់គាត់បាននិយាយថា “នេះមិនមែនជាសង្គ្រាមបរិសុទ្ធនោះទេ”។
កំណត់ហេតុទីបួនគឺជីវិតនៅក្រោមពួកសកម្មប្រយុទ្ឋរដ្ឋអ៊ីស្លាម IS ជាការខកចិត្ត។ អ្នករត់ចោលជួរបានបង្ហាញអំពីទិដ្ឋភាពថា ធម្មតាអ្នកដែលចូលរួមជាមួយក្រុមនេះគឺហេតុផល “អាត្មានិយម”។ សំរាប់អ្នកដទៃទៀត បទពិសោធរបស់ពួកគេក្នុងការប្រយុទ្ធមិនបានដូចអ្វីដែលគេរំពឹងទុកទាំងសកម្មភាពនិងវីរភាពនោះទេ។ រឿងរ៉ាវទាំងនេះជាបញ្ហា។ ការរត់ចោលជួរនិងការបែកខ្ញែកទាំងនេះជារូបភាពនៃការរួបរួមនិងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់ក្រុមក្នុងស្វែងរកការបញ្ជូនសារ។ កំណត់ហេតុរបស់ពួកគេបានគូសបញ្ជាក់អំពីភាពផ្ទុយនិងការលាក់ពុតរបស់ក្រុម។ គំរូរបស់ពួកគេអាចនឹងលើកទឹកចិត្តដល់អ្នកផ្សេងទៀតដើម្បីអនុវត្តតាមនិងចូលរួម។
មិនមែនអ្នករត់ចោលជួរទាំងអស់ជាគំរូដ៏ល្អនោះទេ ហើយក៏មិនមែនពួកគេទាំងអស់បានត្រៀមខ្លួនជាស្រេចក្នុងការឈមបកស្រាយជាសាធារណៈនោះដែរ។ ប៉ុន្តែសំឡេងរបស់ពួកគេគឺខ្លាំងហើយច្បាស់: “ពួកសកម្មប្រយុទ្ឋរដ្ឋអ៊ីស្លាម IS មិនបានការពារជនម៊ូស្លីមនោះទេ តែកំពុងសម្លាប់ពួកគេ” ។
